Cezalandırıcı tazminat
No Thumbnail Available
Files
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
Cezalandırıcı tazminat, cezalandırma ve önleme işlevlerine yönelik bir Common Law yaptırımıdır. Cezalandırıcı tazminat, bir haksız fiilin var olduğu durumlarda söz konusu olmaktadır. Uğranılan maddi veya manevi zarardan bağımsız olarak, jüri tarafından, geniş bir takdir yetkisi çerçevesinde belirlenmektedir. Jüri, kusurun ağırlığını, olayın gerçekleşme biçimini, zarar verenin malvarlığını dikkate alarak uygun bir rakama hükmedecektir. Kıta Avrupası Hukuku açısından ise ana kural, haksız fiilde söz konusu olan tazminatların telafi işlevine göre belirlenmesidir. Genel ve özel önleme, dava açma inisiyatifini teşvik gibi işlevler, tazminatın belirlenmesinde bir unsur olmayıp ancak birer yan etki olarak kabul edilmektedir. Ana kural telafi işlevine yönelik tazminatlar olmakla birlikte, RKHK md. 58/II, TBK md. 355 gibi düzenlemelerde cezalandırma ve genel önleme işlevine yönelen farklı yaptırımlara yer verildiği görülmektedir. Bir hukuk sisteminin, ihlale verdiği yanıt bir bütün olarak ele alınmalıdır. Kıta Avrupası açısından bir değerlendirme yapıldığında, bağımsız idari otoritelerin idari para cezası ile sağladığı cezalandırma ve önleme işlevi, gerçek olmayan vekaletsiz iş görme ile zarar verenin elde ettiği kazancın iadesinin sağlanması ve manevi tazminat miktarlarının belirli dava gruplarında artırılması sayesinde etkili bir önleme ve cezalandırmanın sağlanabileceği görülmektedir. Bu sebeple, başka bir hukuk sisteminin kendisine özgü koşulları içerisinde oluşmuş bir yaptırımın iktibas edilmesine gerek bulunmamaktadır. Türk Hukuku'nda cezalandırıcı tazminata yönelik bir ihtiyaç bulunmamaktadır.
Description
Keywords
Cezalandırıcı tazminat, Maddi tazminat, Manevi zararlar