DONLU BÖLGELERDE AŞILI CEVİZ FİDANI ÜRETİM BAŞARISININ ARTTIRILMASI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Karasal iklimin hakim olduğu Ankara’da kış soğukları, ilkbahar geç ve sonbahar erken
donları nedeniyle ceviz fidanı üretimi başarılı şekilde yapılamamaktadır. Bu çalışmada,
Chandler ve Fernor çeşitlerinin (Juglans regia) aĢı gözlü çöğürlerinin kış döneminde
soğuk hava deposunda muhafaza edildikten sonra erken ilkbaharda araziye dikilmesinin
aşılı fidan üretimi üzerine etkisi incelenmiştir. Aşı gözlü çöğürler Balıkesir ili Bandırma
ilçesinde durgun bilezik göz aşısı yöntemiyle üretilmiştir. Ankara’ya getirilen çöğürler
kış başında hemen (kontrol) veya soğuk hava deposunda (+4 oC ve %95 nem) yaklaşık
2.5 ay saklandıktan sonra erken ilkbaharda dikilmiştir. Her iki dikim zamanında da aşı
gözleri toprak altına alınarak donlardan korunması sağlanmıştır. Aşı gözü canlılık oranı
erken ilkbahar dikiminde %98.13 ile kış başı dikimine (%85.69) göre önemli derecede
yüksek bulunmuş ancak çeşitler benzer değerler (%90 ≤) göstermiştir. Sürme oranı,
erken ilkbahar dikiminde %86.44 ile kış başı dikimine göre (%54.3) ve Fernor çeşidinde
%84.74 ile Chandler çeşidine göre (%56.0) önemli düzeyde daha yüksek
gerçekleşmiştir. Ortalama aşı sürgünü uzunluğu (fidan boyu) ve aşı yerinin 5 cm
üzerindeki sürgün çapı (fidan çapı) sırasıyla 66.71 cm ve 12.41 mm olmuştur. Fidan
randımanı, erken ilkbahar dikiminde %76.23 ile kış başı dikiminden (%45.60) ve Fernor
çeşidinde %75.31 ile Chandler çeşidinden (%46.56) daha yüksek bulunmuştur. Birinci
sınıf fidan oranı Fernor çeşidinde %24.32 ve Chandler’da %3.95 olarak gerçekleşmiş
ancak fidan kalitesi dikim zamanlarına göre farklılık göstermemiştir. Pazarlanabilir
fidan oranı dikim zamanları ve çeşitler arasında benzer olmuştur. Sonuç olarak, Ankara
koşullarında özellikle Fernor çeşidinde aşı gözlü çöğürlerin kışın soğuk hava deposunda
saklanması ve ilkbaharda araziye dikilmesi ile fidan üretiminde başarı sağlanabileceği
belirlenmiştir.
Description
Keywords
Juglans regia, çoğaltma, bilezik aĢı, fidan muhafazası, don zararı