Klientalizmin Weberyan Bir Okuması ve Rasyonel Bir Örnek Olarak Orta Asya Türk Geleneğinde Nökerlik
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler fakültesi
Abstract
Klientalizmin farklı formlarına da işaret eden değişik adlandırmalarına bakıldığında bu ilişkiye
kaynaklık eden ağırlıklı olarak modern öncesi patrimonyalist ve partikülarist temellerin; kültürel, geleneksel
bir boyutu olduğu görülebilmektedir. Himaye edenin geleneksel kodlarla beslenen karizması bu toplumsal ilişki
tipinin kültürel açıdan irdelenmesinin önemli açılımlar sunacağını vaat etmektedir. Bu ilişki sistemi asimetrik
bir ilişkidir ve dolayısıyla bir otoriteye de işaret etmektedir. Bu bağlamda klientalizm olgusu, otorite konusunda
değerlendirmelerine en çok başvurulan düşünürlerden biri olan M. Weber’in otorite analizi izleğinden
değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Farklı bağlamlarda farklı klientalist ilişki tiplerine işaret eden ve dolayısıyla bir kavram karmaşası
halini almış konu; temel kavram ve adlandırmaların incelenmesi ile başlayarak, konunun otorite perspektifinden
bir okumasıyla devam ettirilmiştir. Klientalist uygulamalara en yaygın çözüm önerisi olarak sunulan liyakat
konusu büyük ve kadim bir uygarlığa sahip Orta Asya-Türki devlet ve toplum geleneği bağlamında
değerlendirilmiş ve bu yaklaşımla bir Orta Asya geleneği olarak nökerlik yönetim/ilişki sistemiyle, liyakatin
Orta Asya-Türki toplum ve devlet anlayışı/işleyişindeki köklerine işaret edilmeye çalışılmıştır
Description
Keywords
: Klientalizm, Liyakat, Orta Asya-Türk devlet geleneği, Nökerlik, Siyaset sosyolojisi