Manevi duygular, dini inançlar ile psiko-sosyalözelliklerin iş doyumu, işte adalet algısı ve iş stresine etkisi: Tekstil ve metal sektörleri üzerine bir analiz
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Araştırmanın amacını; Tekstil ve metal firmalarındaki çalışanların manevi duyguları ve dini inançları ile psiko-sosyal özelliklerinin iş doyumu, işte adalet algısı ve iş stresi üzerindeki etkisini tespit etmek" oluşturmaktadır. Araştırma evreni; İstanbul ve Sakarya illerindeki tekstil ve metal fabrikalarındaki yönetici ve çalışanlardır. Örneklemi; tekstil fabrikasındaki (n=205) ve metal fabrikasındaki (n=205) yönetici ve çalışanlar olmak üzere toplam 410 katılımcıdır. Nitel ve nicel olmak üzere iki temel yaklaşımda oluşan karma bir araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak; "Kişisel Bilgi Formu, Değer Tercihi Ölçeği, Kişilik Özellikleri Ölçeği, İş Yeri Değerleri ve Koşulları Anketleri, Manevi Duygular ve Dini İnançlar Mülakat Formu" kullanılmıştır. Tüm istatistiksel analizler, araştırma değişkenleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla IBM SPSS 25.0 programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Veri analiz yöntemleri olarak kişisel değişkenleri incelemek için betimleyici istatistiksel yöntemler, araştırma değişkenleri ve kişisel değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek için ve veri ölçüm araçlarından elde edilen verilerin demografik değişkenlerle karşılaştırılmasında fark testleri kullanılmıştır. Nicel veri analizinde; normal dağılımlı ikili grup karşılaştırmalarında "bağımsız örneklem t testi" üç ve üzeri grup karşılaştırmalarında ise "ANOVA" testi uygulanmıştır. Kişisel değişkenleri tanımlamak amacıyla betimleyici istatistiksel yöntemlerden yararlanılmıştır. Veri ölçüm araçlarından elde edilen verileri demografik değişkenlerle karşılaştırmak için ise fark testleri kullanılmıştır. Farklı anketler arasındaki ilişki incelenirken parametrik test yöntemlerinden Pearson Korelasyon Analizi anlamlı çıkan ilişkiler Lineer Regresyon analizi ile test edilmiştir. Nitel tekniklerden; Odak Grup toplantıları, Grid tekniği, Üçlü Dağarcık tekniği ve Mülakat tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarımıza göre İş Doyumunu; "Manevi Duygular ve Dinin İnançlar, Değer Tercihi, Güvenlik ve Başarı İhtiyacı, Geleneksellik ve Yardımseverlik, Kişilik Özellikleri, Kaygılılık, Yeniliğe Açıklık, Değerli Hissetme, Düşünce İfade Edebilme, Yönetici Özellikleri" etkilemektedir. İşte Adalet Algısını; "Manevi Duygular ve Dinin İnançlar, Kişilik Özellikleri, Dışadönüklük, Yeniliğe Açıklık, Sorumluluk, Değerli Hissetme, Düşünce İfade Edebilme, Yönetici Özellikleri" etkilemektedir. İş Stresini; "Manevi Duygular ve Dinin İnançlar, Düşünce İfade Edebilme, İş Yeri Kararları, Yönetici Özellikleri" etkilemektedir. Ayrıca; Düşünce İfade Edebilme, Yönetici Özellikleri ile Manevi Duygular ve Dinin İnançlar; iş doyumunu, işte adalet algısını ve iş stresini ortak etkileyen değişkenlerdir. Bununla birlikte 5 ortak değişken hem iş doyumunu hem de işte adalet algısını etkilemektedir.
Description
Keywords
Beş faktör kişilik modeli, Etik değerler, Kişisel değerler