Ülkemize özgü çam balı ve kestane balı'nın krem tarzında farmasötik şeklinin geliştirilmesi ve yara iyileşmesi üzerine etkisinin araştırılması
No Thumbnail Available
Files
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Apiterapi, arı ürünlerinin, bazı hastalıkların tedavisinde tamamlayıcı olarak kullanılmasıdır. Bu doktora çalışmasında, ülkemize özgü çam balı ve kestane balı içeren krem formülasyonlarınin geliştirilmesi ve bu formulasyonların açık yaralar üzerine iyileştirici etkilerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada, herhangi bir uygulama yapılmayan kontrol grubu (A), sadece krem taşıt maddesi uygulanan grup (B), Çam Balı kremi uygulanan grup (C) ve Kestane balı kremi uygulanan grup (D) olmak üzere 4 farklı denek grubu ile çalışılmıştır. İlk aşamada, her grupta (n=14) yer alan sıçanların sırt kısmına 10 mm çapında punch aparatı ile tam kat yara oluşturulmuştur. Oluşturulan yaraların yüzey alanını kapatacak şekilde hergün krem uygulaması yapılmıştır. Farklı gruplarda yer alan sıçanların yarısının deri örnekleri yara oluşumunu takip eden ilk 7. günde alınırken geri kalan yarısının deri örnekleri 14. günde alınarak çalışmanın sıçan uygulaması kısmı tamamlanmıştır. Alınan bu deri örneklerine; histopatoloji, hidroksiprolin ve yara iyileşme alanının belirlenmesi analizleri uygulanmıştır. Histopatolojik değerlendirme sonucuna göre, kronik yangının, kestane balı kremi uygulanan grupta kontrol grubuna göre önemli derecede azaldığı tespit edilmiştir (p<0,05). Buna ek olarak, granülasyon doku ve granülasyon dokusu/fibroblast olgunlaşması'nın da kestane balı kremi uygulanan ve 14. gün alınan deri örneklerinde, kontrol grubuna göre önemli derecede azaldığı belirlenmiştir (p<0,05). Kestane balı kremi uygulanan grubun 7.günde alınan deri örnekleri neovaskülarizasyon değerlerinin, kontrol grubu neovaskülarizasyon değerlerine göre daha düşük değerlerde olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Ayrıca, hidroksiprolin düzeyleri çalışma grupları yönüyle değerlendirildiğinde B ve D grupları arasındaki farklılık istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Sonuçlar bütün halinde ele alındığında, kestane balı içeren kremin yara iyileşmesi üzerine katkısının olumlu yönde olduğu belirtilmiştir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar temel alınarak, ileriye dönük olarak farklı bal çeşitleri, farklı hayvan modelleriyle, doz çeşitliliği sağlayarak yeni bilimsel çalışmalar planlanabilir. Anahtar kelime: Apiterapi, çam balı, kestane balı, sıçan, yara iyileşmesi
Description
Keywords
Apiterapi, çam balı, kestane balı, sıçan, yara iyileşmesi