Kebra Nagast ve Etiyopya Hıristiyanlığındaki yeri
No Thumbnail Available
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Antik Etiyopya (Geez) dilinde kaleme alınan ve son redaksiyonu XIV. yüzyıl olan Kebra Nagast (Kralların İhtişamı) ismindeki metin Etiyopya Hıristiyan literatürünün önde gelen eserlerinden biridir. Metin mitolojik özellikleriyle öne çıkan ve Etiyopya toplumunun asırlardır aşina olduğu bir köken anlatısını ihtiva etmektedir. Bu metnin iddiasına göre Süleyman ve Sebe Kraliçesi (Makeda) birlikteliğinden doğan Bayna-Lehkem (Bilge Adamın Oğlu, Menelik) ismindeki kral, Tanrı'nın meskeni olan ve gittiği yere ihtişam götüren ahit sandığını (tabut) Kudüs'ten Etiyopya'ya getirmiştir. Bu sayede metin, seçkinliğin İsrail halkından alınarak Etiyopya toplumuna, sandığın Asya'dan Afrika'ya geldiği iddiasını da barındırmaktadır. Aynı metin, XIII. yüzyılın sonlarında yönetime gelen ve Süleyman üzerinden bir soy iddiasında bulunan Süleyman hanedanlığının da kendisine meşru köken anlatısını temellendirmesi noktasında bir işlev görmektedir. Bu doğrultuda Kebra Nagast teo-politik iddiası olan, kilise tarafından kendisine tarihî değer atfedilen, köken ve prestij mitlerinin özelliklerini yansıtan bir metindir. Tezimiz, Kebra Nagast metninin Etiyopya Hıristiyanlığındaki yerini dinî ve politik yansımalar düzleminde ele almaktadır.
The Kebra Nagast (Glory of Kings), written in ancient Ethiopian (Geez) and composed in the XIV century, is one of the fundamental works of Ethiopian Christian literature. The text was characterized by mythological features and contains an origin narrative familiar to the Ethiopian society for centuries. According to the text, a king named Bayna-Lehkem (Son of the Wise Man, Menelik), born of the union of Solomon and the Queen of Sheba (Makeda), brought the ark of the covenant (tabot) from Jerusalem to Ethiopia, which is the abode of God and brings glory wherever it goes. In this way, the text contains the claim that chosenness was taken from the people of Israel and transferred to the Ethiopian society. The same text also functions as a basis for the Solomonic dynasty, which came to power in the late thirteenth century and claimed a lineage through Solomon, to justify its legitimate origin narrative. In this respect, the Kebra Nagast is a text with theo-political claims, attributed historical value by the church, and reflects the characteristics of origin and prestige myths. Our thesis examines the place of the Kebra Nagast text in Ethiopian Christianity in terms of religious and political reflections.
Description
Keywords
ahit sandığı, etiyopya, sebe kraliçesi