RAPORLAR

Permanent URI for this collection

https://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/77

Browse

Browsing RAPORLAR by Subject "Abell galaksi kümeleri"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Item
    Bazı zengin galaksi Kümelerinin x-ışın gözlemlerinden yararlanarak küme dinamiğinin incelenmesi
    (Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri, 2015) Özdemir, Sacit; Fen Fakültesi; Özel,Elifnur
    Yüksek enerji uydularına dayalı gözlemler, galaksi kümelerinden de baskın X-ışın yayını geldiğini göstermiştir. Bu ışınım bireysel galaksi üyelerinden gelebileceği gibi, özellikle üyeler arasındaki küme içi (ICM) sıcak gazın en baskın bileşen olduğu görülmektedir. Abell kümeleri, zengin üye sayısı ve düşük kırmızıya kayma (z<= 0.2) miktarına sahip galaksi kümeleri olarak, ilk defa Abell (1958) tarafından tanımlanmış ve kataloglanmıştır. Bu tür galaksi kümelerinde, üyelerinin çok sayıda ve yakın konumlanmış olmaları nedeniyle, ICM gazın çekimsel etkilerle, oldukça ısınması ve küme içerisinde dinamik süreçlerin gerçekleşmesi beklenir. Bu amaçla, A1991 ve A2142 galaksi kümeleri ile literatürde ilgili çalışması yer almayan 4 adet galaksi kümesinin (A1576, A2552, A2009, A2657), XMM-Newton ve Chandra uydularından alınan Xışın enerji tayfları, sıcaklık ve elemental bolluk profilleri bakımından analiz edilmiştir. Bu kümelerden A2142, A1576 ve A2657 dışında kalanların, dengeye ulaşmış (relax olmuş) kümelerden beklenen sıcaklık dağılımı ve soğuma eğrisi profilleri sergiledikleri görülmüştür. Ayrıca kümelerin, soğuk cepheler ve kaviteler bakımından da incelenmesi sonucunda, A1991 kümesi dışındaki kümelerde kavitelerle ilgili doğrudan bir kanıt elde edilememiştir. A1991'de görülen kuzey ve güney kavitelerinin sıcaklıkları sırasıyla (2.09 ± 0.10) keV ve (1.75 ± 0.10) keV olarak belirlenmiştir. İncelenen kümeler için O, Mg, Si, S, Ni element bolluklarının Fe elementine oranı, küme içerisindeki gazın SNII tür patlamalarla şekillendiğini göstermiştir.