Browsing by Author "ERDİK, Ender (Tez Danışmanı)"

Now showing 1 - 3 of 3
  • No Thumbnail Available
    Item
    Karışık bromomagnezyum diorganokuprat bileşiklerinin c-c eşleşmesinde grup seçimliliğinin sentetik ve mekanistik araştırılması
    (Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı) ÖZKAN, Duygu (Yazar); ERDİK, Ender (Tez Danışmanı)
    Karışık kupratlarda kimyasal selektifliğin kuprat türüne ve reaksiyon değişkenlerine bağlılığı araştırılmıştır. Her iki grubun da etkileştiği bromomagnezyum di n-alkilkupratlarda (n-alkil=n-bütil, n-heptil) ve bir grubun etkileştiği n-alkilfenilkupratlarda (etkileşmeyen grup fenil) Cu(I) bileşiklerinin ve Lewis asidi veya bazı katkı maddeleri ve ortak çözücülerin alkil eşleşmesinde grup seçimliliğini etkilemediği bulunmuştur. n-Bütil(n-heptil)kupratda alkil eşleşmesi veriminin homokupratlardan daha yüksek olduğu ve n-bütil(sübstitue fenil) kupratlarda etkileşmeyen grubun n-bütil eşleşmesi verimini değiştirdiği gözlenmiştir. Karışık kupratlar, RRRTCuMgBr bileşiklerinde, etkileşen grup RT reaksiyon hızının etkileşmeyen grup RR’ye bağlılığı için de bir mekanizma önerilmiştir. n-Bütil(sübstitue fenil) kupratların n-alkil bromürlerle reaksiyon hızları yarışmalı kinetik yöntemle ölçülmüş ve Taft bağıntıları araştırılmıştır. Reaksiyon hız sabitlerinin ve Taft sabitlerinin fenil substituentine bağlı olması, çalışmada önerdiğimiz ″Karışık kupratlarda RRRTCuMgBr, RR–Cu bağının gücü RT–E oluşma hızını etkiler″ hipotezimizi kanıtlamıştır.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Karışık magnezyum triorganoçinkat bileşiklerinin eşleşme reaksiyonlarında grup seçimliliğinin sentetik ve mekanistik araştırılması
    (Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı) SERDAR, Ebru Z. (Yazar); ERDİK, Ender (Tez Danışmanı)
    Karışık bromomagnezyum triorganoçinkatlarda grup seçimliliğinin reaksiyon değişkenlerine bağlılığı araştırılmıştır. Bromomagnezyum n-bütil (difenil) çinkat ve di(n-bütil) fenil çinkat bileşiklerinin grup seçimliliğinde Lewis bazı ortak çözücülerin etkili olduğu bulunmuştur. Günümüzde önerilen “Triorganoçinkat, R3ZnM (M=Li, MgBr) bileşiklerinde R3Zn- metalik anyonu değil, R- karbanyonu etkileşir” görüşüne göre karışık çinkat n­BuPh2ZnMgBr ve basit çinkat Ph3ZnMgBr bileşiklerinde fenil grubunun alkillenme hızının aynı olması beklenir. Fakat, reaktiflerin CuI katalizli alkil eşleşme reaksiyonlarında reaksiyon hızlarının farklı olduğu ve diğer sonuçlar gözönüne alınarak karışık çinkatların CuI katalizli reaksiyonları için katalitik karışık kupratların ara ürün olduğu bir katalitik çevrim mekanizma olarak önerilmiştir.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Organolityum ve organoçinko reaktiflerinin w-heteroatom içeren alkil halojenürlerle geçiş metali eşleşme reaksiyonları
    (Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı) DAŞKAPAN, Tahir (Yazar); ERDİK, Ender (Tez Danışmanı)
    Fenillityumun, 2-kloretanol, etil bromür, 2-kloretil tosilat ve etil tosilat ile Cu(I) katalizli eşleşmesinde katalizör etkinliği araştırılmıştır. n-Bu3P, P(OEt>3 ve Me2S ligandlan içeren Cu(I) halojenürlerin ve CuCN'ün, Cu(I) halojenürlerden çoğunlukla daha etkili olduğu bulunmuş, 2-yerinde oksijen ve halojen fonksiyonunun katalizör etkinliği üzerindeki rolü ve katalitik çevrimde etkin bileşiğin difenillityum kuprat reaktifi olduğu kanıtlanmıştır. Cu(I) katalizîî fenillityumun eşleşme reaksiyonla rını, difenillityum kuprattan daha kısa sürede ve daha yüksek verimle verdiği bulunmuştur. Fenillityumun, 2-kloretil tosilat ile reaksiyonu kemoselektif olup n-Bu3P, P(OEt>3 ve Me2S ligandlan içeren Cu(I) haîojenürlerle eşleşme ürünü, diğer katalizörlerle sülfon elde edilmiştir. Fenil çinko klorürün 2-kloretanol ve 2-kloretil tosüat ile eşleşmediği bulunmuştur.Abstract Several Cu(I) catalysts were tested for their catalytic actiwity in the reaction of phenyllithium of 2-chloroethanol, ethyl bromide, 2-chloroethyl tosylate and ethyl tosylate Cu(I) halides containing n-Bu3P, P(OEt)3 and Me2S as ligands and CuCN appear to be superior to Cu(I) halides and 2-oxygen and halogen functionality affects catalytic actiwity of Cu(I) catalysts. We conclude that the active species in the catalytic cycle are diphenyllithium cuprates and Cu(I) catalyzed couplings of phenyllithium with alkyl halides give higher yields in shorter time than couplings of diphenyllithium cuprate. The reaction of phenyllithium with 2-chloroethyl tosylate can be controlled by choice of Cu(I) salt and Cu(I) halides containing 1-1-BU3P, P(OEt)3 and Me2S as ligands give coupling product to contrast to the other catalysts giving sulfones. Phenylzinc chloride was found not to react with 2-chloroethanol and 2-chloroethyl tosylate.