Penset kullanımının mermi çekirdeklerinin delil olma özelliği üzerine etkileri
Abstract
Ülkemizde ateşli silahların karışmış olduğu adli vakaların çok fazla olduğu açıktır. Bu nedenledir ki bu vakaların aydınlatılmasını sağlayacak olan bulgu/delillerin toplaması prosedürleri son derece önemli bir yer tutmaktadır. Bu bağlamda bir otopside vücutta kalmış mermi çekirdeklerinin metalik pensetler ile toplanması halinde bu yanlış uygulamanın sonuçları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bununla beraber literatürde deneysel olarak daha önce çalışılmamış olan farklı iki disiplini ilgilendiren balistik bulgu/delillere yaklaşım tarzının önemi ortaya koyulması da amaçlanmıştır. Gerçekleştirilen deneylerinde iki farklı çapta tabanca ve her bir tabancanın çapına uygun altmış beşer fişek kullanılmıştır. Her bir tabancadan altmış beşer adet mermi çekirdeği elde edilmiştir. Her bir çap için beşer adet mermi çekirdeği kontrol grubu olarak KG9 ve KG765 şeklinde kodlanarak ayrılmıştır. Her bir çap için geriye kalan altışar adetlik mermi çekirdeği ise deney grubu (DG) olarak kodlanarak ikiye bölünmüştür. İlk otuz adedi 1DG9 ve 1DG765 olarak, ikinci otuz adedi ise 2DG9 ve 2DG765 olarak kodlanmıştır. Daha önce oluşturulan ortamın içinden 1DG9 ve 1DG765 kodlu mermi çekirdekleri dişli penset ile 2DG9 ve 2DG765 koldu mermi çekirdekleri ise dişsiz penset toplanarak yanlış otopsi uygulamaya yönelik deney yapılmıştır. Oluşan penset izi alanları (bozulma alanları) Leica FSC Mukayese Makroskobu ve LAS v.4.7 yazılımı marifetiyle ölçülerek elde edilen veriler yaklaşık (~) olarak mm2 cinsinden belirlenmiştir. Deneylerin sonucunda DG mermi çekirdekleri mukayese makroskobu ile incelenerek üzerlerinde oluşan penset izi/izleri (bozulma alanı) tespit edilerek fotoğraflanmıştır. Her bir DG için hesaplanan penset izleri ortalama değeri, referans silindirik yanal alan değerine oranlanmıştır. Ayrıca elde edilen veriler Spss© istatistik yazılımı ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçları tablolar ve grafikler ile sunulmuştur. Deneyler, ölçümler ve testler sonucunda; Penset izleri 1DG9'nin %57'sinde, 1DG765'nin %73'ünde, 2DG9'nin %80'inde ve 2DG765'nin %63'ünde tespit edilmiştir. En büyük bozulma alanı değeri; 1DG9 için ~6,866 mm2, 1DG765 için ~% 0,962 mm2, 2DG9 için ~10,716 mm2 ve 2DG765 için ~2,008 mm2'dir. Bununla beraber dişsiz penset, dişli pensete göre daha fazla bir bozulma alanı oluşturmuştur. 2DG9 ve 1DG9 arasında p=0,041 olarak gerçekleşmiş olup iki grup arasında anlamlı ilişki (p<0,05) vardır. Üç balistik inceleme uzmanı tüm KG ve DG'larını Leica FSC Mukayese Makroskobu ile incelemiş ve doğru olarak gruplamıştır (tek silahtan atılmıştır). Aynı şekilde DG mermi çekirdeklerinin teşhise (kimliklendirme) yönelik incelenmeleri de doğru sonuçlanmıştır. DG mermi çekirdekleri KG mermi çekirdeklerine oranla daha fazla sürede gruplanmıştır. Sonuç olarak bu çalışma verilerine göre mermi çekirdekleri üzerinde belli ölçüde mm2 cinsinden bozulma alanı oluşmuştur. Buna rağmen bu penset izi alanları (bozulma alanları) mermi çekirdeklerinin balistik uzmanları tarafından doğru bir şekilde gruplanmasına ve teşhis edilmesine engel olmamıştır.