Brokoli, turp ve lahana filizlerinde kırmızı, mavi ve far-red ışığın filiz gelişimi ve bazı sekonder metabolitler ile kalite özelliklerine etkisi
Abstract
Işık, bitkisel üretimdeki en önemli parametrelerden birisidir ve bitki gelişimini önemli ölçüde
etkilemektedir. Son birkaç yılda ışık alanında en çok üzerinde durulan konu LED aydınlatma
sistemleridir. LED ışık kaynakları önemli derecede enerji tasarrufu sağlamaktadır. Farklı dalga
boylarında ışık verebilen ledlerin üretilebilmesi ise çok önemli avantajlar sağlamaktadır. LED ışık
kaynaklarının farklı dalga boyu karışımları bitkilerde önemli etkilerde bulunmaktadır. Bu alanda yapılan
çalışmalar ise henüz yeni ve oldukça sınırlıdır. Özellikle değişik dalga boylarında ve
kombinasyonlarında üretilen LED ışık kaynaklarının bitki büyümesi ve gelişimi üzerinde etkileri olduğu
anlaşılmaktadır. Bu etkiler bitkilerde bulunan çeşitli fitokimyasallar üzerinde de değişimler
oluşturabilmektedir. Bu fitokimyasallar içerisinde glukozinolatlar da yer almaktadır. Özellikle
Brassicaceae familyası türlerinde bulunan glukozinolatlar önemli biyolojik aktivitelere sahip bileşiklere
dönüşmektedir. Araştırmalar, bazı glukozinolat formlarının antikanserojenik aktivite gösterdiğini
bildirmektedir. Bitkilerde bulunan glukozinolat miktarları bitki gelişiminin farklı dönemlerinde
değişiklik göstermektedir. Bu grup sebzelerin filizlerinde ise glukozinolat içeriğinin daha yüksek olduğu
belirtilmektedir. Özellikle alifatik gruba dahil glukozinolatların yüksek olması biyoyararlılık yönünden
tercih edilmektedir. Yapılan bu çalışmada Brasicaceae familyasına ait brokoli, lahana ve turp filizlerinin
üretimi sırasında kırmızı, mavi, kırmızı ötesi ve karışım Led ışık kaynakları kullanılmıştır. Böylece
farklı LED ışık uygulamalarının filizlerin glukozinolat içeriği, suda çözünebilir kuru madde, titre
edilebilir asitlik, pH, yaş ve kuru ağırlıkları üzerine etkileri incelenmiştir.