Konut tercihlerini etkileyen parametrelerin alıcılar ve satıcılar açısından değerlendirilmesi: Mersin ili Örneği
Abstract
Bu çalışmada, Türkiye’de konut sektöründe konut tercihlerini etkileyen parametreler
konusunda farkındalık yaratılması ve bu konuda konut alıcılarına, konut satıcılarına,
tasarımcılara ve gayrimenkul geliştirme uzmanlarına ışık tutulması hedeflenmiştir. Çalışma
kapsamında öncelikle Türkiye’de konut sektörünün önemi irdelenmiş ve ikinci aşamada
Mersin ili örneği çerçevesinde konut tercihlerini etkileyen parametrelerin alıcılar ve satıcılar
açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Makro düzeyde konut sektörüne ilişkin
değerlendirme için literatür taraması yapılarak tarihsel süreçte uygulanan konut politikaları
ve konut tercihlerinin gelişimi ele alınmıştır. Konut tercihlerini etkileyen faktörler; fiziksel
özellikler, erişebilirlik, güvenlik ve değerler ile ilgili faktörler olarak sınıflandırılmış ve konut
özelinde söz konusu özellikler açıklanmıştır. Mersin’de konut sektörünün mevcut durumu
istatistiksel verilerle incelenmiş ve ilde konut alıcıları ve konut satıcılarının konut tercihlerini
etkileyen fiziksel özellikler, erişebilirlik, güvenlik ve değerler ile ilgili faktörlerin analizine
yönelik saha çalışması yapılmıştır. “Fiziksel özellikler” kapsamında mekânsal planlama,
konumsal planlama, ek tesisler ve rekreasyon alanları, “erişebilirlik” kapsamında merkeziyet,
eğitim kurumlarına erişebilirlik, sağlık kurumlarına erişebilirlik ve toplu taşımaya
erişebilirlik; “güvenlik” kapsamında yapısal güvenlik ve can ve mal güvenliği; “değerler”
kapsamında sosyal değer, ekonomik değer ve estetik değere ilişkin sorular alıcı ve satıcılara
yöneltilmiştir. Anket çalışmasına toplam 230 alıcı ve 72 satıcı olmak üzere 302 kişi
katılmıştır. Anket sonuçları, alıcılar ve satıcılar açısından ayrı ayrı değerlendirilmiştir.
Önemli ve önemsiz olan parametreler önem derecelerine göre belirlenmiş ve çapraz
karşılaştırmalar ile birlikte sunulmuştur. Alıcılar ve satıcıların verdikleri cevaplar
çerçevesinde konut tercihlerini etkileyen parametrelerin alıcılar ve satıcılar açısından
genellikle ortak noktalarda kesiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuç; satıcıların, alıcıların
talepleri doğrultusunda hareket ettikleri ve esasen konut ve diğer gayrimenkul projelerinin
geliştirilmesinde piyasa araştırması ve kapsamlı fizibilite çalışmasının yapılması ve
sonuçlarına göre yatırım kararının verilmesi gerektiği vurgulanmalıdır.